Những điều cần biết khi đi khám tổng quát

Đừng đợi ˝nước đến chân mới nhảy˝, ngay từ bây giờ, hãy kiểm tra sức khỏe định kỳ hằng năm để phát hiện sớm và ngăn ngừa bệnh tật, đem lại lợi ích thiết thực trong việc điều trị, hạn chế tối đa những thương tổn và biến chứng gây ra của một số bệnh nguy hiểm.

Viêm gan siêu vi B, C, ung thư (vú, cổ tử cung, tiền liệt tuyến, gan, đường tiêu hóa, buồng trứng, phổi…), tang huyết áp, tiểu đường, loãng xương, rối loạn mỡ máu, suy thận… là những căn bệnh nguy hiểm nhưng lại diễn tiến âm thầm. Thông thường, đến khi phát hiện, bệnh đã quá nặng. 

Tuy nhiên, nếu được phát hiện sớm, có thể điều trị hiệu quả và mang lại kết quả tốt cho sức khỏe về sau. Có rất nhiều trường hợp may mắn thoát khỏi bệnh hiểm nghèo nhờ thường xuyên đi khám tổng quát. Chúng ta hãy cùng làm một cuộc “siêu thanh tra” cơ thể để sẵn sàng đón chào cái tết thật vui vẻ, khỏe mạnh.

Khám tổng quát: Chiều cao, cân nặng, huyết áp…

Thao tác đầu tiên trong khám tổng quát là đo chiều cao và cân nặng. Từ đó, chúng ta có thể tính chỉ số BMI (chỉ số khối cơ thể) để xem cân nặng có đạt mức lý tưởng chưa. Nếu chưa, chúng ta có thể tự điều chỉnh chế độ ăn uống để có chỉ số phù hợp. Theo khuyến cáo, chỉ số cân nặng lý tưởng đồng nghĩa với việc cơ thể có thể hạn chế đến mức tối đa nguy cơ bệnh tật.

Tiếp theo, bác sĩ sẽ thực hiện đo huyết áp. Huyết áp trung bình của cơ thể chúng ta là 120/80 mmHg. Như vậy, nếu biết huyết áp cao hay thấp, chúng ta sẽ có phương pháp điều trị thích hợp. Hơn nữa, thông qua huyết áp, bác sĩ có thể phần nào biết được tình trạng tim mạch của bạn như thế nào.
Một phần nữa cũng quan trọng không kém đó là khám tai, mũi, họng, răng, hàm, mặt và mắt. Thông thường, đa số chúng ta gần như không quan tâm đến những bộ phận này của cơ thể. Chỉ trừ khi chúng có vấn đề, chúng ta mới hốt hoảng, nhưng lúc này gần như bệnh đã quá nặng. Vì thế, đây là dịp bạn nên quan tâm xem tai, mũi, răng… của mình có vấn đề gì hay không.

Xét nghiệm máu

Các hình thức xét nghiệm máu có thể cho biết những thông tin quan trọng về sức khỏe của bạn cũng như thông báo tình trạng HIV (nếu có). Một số xét nghiệm được thực hiện định kỳ nhằm xem xét sức khỏe tổng quát, một số xét nghiệm khác được thực hiện khi có những lo ngại về chức năng của từng bộ phận trên cơ thể.

Xét nghiệm máu gồm có: xét nghiệm mỡ trong máu, đường (glucose) trong máu, chức năng gan, chức năng thận. Xét nghiệm chức năng của thận là hình thức thông thường nhất để xem khả năng làm việc của thận là chất creatinine. Creatinine là một chất thải trong quá trình tiêu hóa chất đạm. Lượng creatinine cao cho biết khả năng lọc máu của thận kém.

Xét nghiệm chức năng gan là tổng hợp các xét nghiệm cho biết những chất đạm tìm thấy trong gan, tim và bắp thịt (cơ). Nếu lượng chất đạm này tăng, điều đó nghĩa là gan có vấn đề, cần phải tầm soát và điều trị. Những lý do thông thường do rượu, viêm gan hoặc các loại thuốc uống và thuốc gây nghiện.

Xét nghiệm glucose là xét nghiệm đường trong máu. Nếu lượng đường cao, có thể cho chúng ta thấy có mắc bệnh tiểu đường hay không. Và chúng ta còn có xét nghiệm mỡ trong máu (cholesterol), giúp biết được chỉ số LDL-Cholesterol (mỡ xấu) và HDL-Cholesterol (mỡ tốt).

Lượng cholesterol trong cơ thể bằng hoặc thấp hơn 200 mg/dl được xem là bình thường. Nếu HDL càng cao, LDL càng thấp thì tốt; còn nếu HDL thấp mà LDL cao, dễ có nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.

Như vậy, thông  qua xét nghiệm máu, chúng ta có thể thấy bức tranh tổng quát về tình trạng sức khỏe và tình trạng hoạt động của cơ thể mình. Giữ chừng mực các kết quả sẽ giúp chúng ta kiểm soát được sức khỏe của chính mình.

Xét nghiệm nước tiểu

Rất nhiều bệnh được phát hiện thông qua xét nghiệm nước tiểu. Những  thông số hóa lý đo được sẽ cho phép xác định nguyên nhân và vị trí mắc bệnh. Xét nghiệm này sẽ cho biết các chỉ số về đạm, đường, vi khuẩn. Và các chỉ số này sẽ cho chúng ta biết về bệnh lý của thận như viêm cầu thận, đái tháo đường…

Siêu âm

Thường khi đi khám sức khỏe, bác sĩ sẽ cho chúng ta làm siêu âm tim, bụng tổng quát (bao gồm gan, túi mật…). Kết quả siêu âm tim cho ta biết: chức năng co giãn của tim, các van tim có bị tổn thương không, đóng mở van có bình thường không và độ rộng của lỗ van tim, van đóng kín hay hở, độ hở hay hẹp là bao nhiêu… từ đó giúp tiên lượng và có cách xử trí theo mức độ. Còn siêu âm bụng tổng quát sẽ cho chúng ta biết được tình trạng của các bộ phận trong cơ thể, xem túi mật có sỏi hay không…
Bên cạnh siêu âm, chúng ta còn được đo điện tim để phát hiện những bệnh lý tim mạch.

Chụp X-quang

Đây là một phương pháp tốt cho việc chẩn đoán, giúp các bác sĩ thấy được bên trong cơ thể bạn, từ đó chẩn đoán bệnh chính xác hơn.
Thông thường, chúng ta sẽ chụp X-quang tim, phổi để biết rõ hơn tình trạng bệnh của mình. Hầu hết chúng ta chỉ chụp X-quang khi bác sĩ yêu cầu, trong trường hợp cần chẩn đoán bệnh hoặc xem xét một vài biến đổi bất thường hay bộ phận nào đó trong cơ thể.

Bao lâu nên đi khám tổng quát?

Tùy theo giới tính, tuổi tác, các yếu tố nguy cơ về gia đình, bản thân, nghề nghiệp, hoàn cảnh kinh tế… của mỗi người mà lịch khám sức khỏe định kỳ sẽ khác nhau và các xét nghiệm cũng không giống nhau.

Từ 18-24 tuổi, cứ mỗi 5 năm đi khám sức khỏe tổng quát một lần. Sau 30 tuổi, mỗi 3 năm. Từ 40-60 tuổi thì cách 1 năm. Ngoài 60 tuổi, nên khám tổng quát hằng năm. Tuy nhiên, các bác sĩ khuyên nếu có điều kiện, tốt nhất tất cả mọi người nên đi kiểm tra sức khỏe hằng năm, như thế sẽ an toàn, yên tâm hơn cho mỗi chúng ta.

Tư vấn chuyên môn: BS. Nguyễn Đình Chanh
Nguyên Giám đốc BV An Bình TP.HCM
. Ngọc Linh
Theo Tạp chí Sức Khỏe

Quy trình khám bệnh tại các bệnh viện cần ghi nhớ:

 1.Lấy số thứ tự để đăng ký khám bệnh ở quầy, mua sổ khám bệnh, điền đầy đủ thông tin (họ tên, ngày sinh, nơi ở) và chờ đến lượt khám (xem bảng hoặc chờ nghe gọi số). 

2.Quan sát sơ đồ, bảng chỉ dẫn tại bộ phận phòng khám, chờ đến lượt làm thủ tục đăng ký và nộp tiền khám bệnh.

3.Khi có phiếu khám bệnh và biên lai thu tiền khám, đến các phòng khám tổng quát theo chỉ dẫn có ghi trên phiếu khám và sự hướng dẫn của nhân viên y tế. Nộp phiếu khám bệnh tại phòng khám tổng quát theo số thứ tự.

4.Bác sĩ chỉ định cần làm xét nghiệm cận lâm sàng nào thuộc chuyên khoa gì (siêu âm, hay chụp X-quang… ). Bệnh nhân quay lại quầy đón tiếp và thu ngân để nộp tiền xét nghiệm.

5.Nộp phiếu thử máu, siêu âm, chụp X-quang… tại các khu vực xét nghiệm và chờ đến lượt để được thực hiện. Ngồi chờ, lấy kết quả các xét nghiệm cận lâm sàng.

6.Trở lại phòng khám tổng quát để bác sĩ kết luận, hướng dẫn cách điều trị, kê đơn thuốc và căn dặn, hoặc phải nhập viện (nếu cần), hẹn lịch tái khám.

7.Theo đơn thuốc bác sĩ đã kê, ra quầy bán thuốc của bệnh viện (phòng khám) mua thuốc điều trị.