Mới sinh được 5 tháng nhưng chị Nguyên thấy bụng mình cứ ngày mỗi lớn hơn. Sợ bị u xơ cổ trướng, chị bèn đi khám. Bác sĩ cho biết chị đã có thai hơn 3 tháng. Chị Nguyên tá hỏa, choáng váng trước cái tin ngoài ý muốn này.
Trường hợp như chị Nguyên – có thai sau khi sinh một thời gian ngắn mà không biết – thường được gọi là “có bầu trộm”. Không chỉ những phụ nữ ở thôn quê mới bị tình trạng này mà ngay cả chị em học cao, hiểu rộng cũng không ngoại lệ. Tất cả đều “hết sức bất ngờ” khi biết mình có thai. Vì họ tin rằng, “cho con bú bằng sữa mẹ là cách tránh thai an toàn”, hoặc “khi chu kỳ kinh nguyệt chưa trở lại là không thể mang thai”.
Theo bác sĩ Dương Phương Mai, Trưởng khoa Kế hoạch hóa gia đình Bệnh viện Phụ sản Từ Dũ: “Hiểu như vậy là không sai nhưng cũng không đúng”.
Đang cho con bú mà sao bụng vẫn “lùm lùm”
Trước nay, chị em vẫn thường nghe nói: “Chỉ cần cho con bú bằng sữa mẹ là có thể tránh thai an toàn trong 6 tháng đầu sau sinh mà không cần áp dụng thêm bất kỳ biện pháp nào khác”.
Thật ra, điều này là đúng và bác sĩ cũng thường khuyên các bà mẹ như vậy. Tuy nhiên, lời khuyên này vẫn còn những điều kiện kèm theo nhưng họ thường bỏ qua hay quên mất. Do đó, nhiều người cũng cho con bú bằng sữa mẹ nhưng “ngừa chẳng xong”. Khi bị dính bầu, lại chạy đến “mắng vốn” bác sĩ.
Bác sĩ Dương Phương Mai cho biết, để ngừa thai hiệu quả an toàn trong 6 tháng đầu tiên sau sinh, phải cho bé bú hoàn toàn bằng sữa mẹ. Tức trong 6 tháng đầu tiên, thức ăn của bé chỉ có duy nhất sữa mẹ. Bé không được cho bú ngoài hay ăn dặm thêm bất kỳ gì khác. Bé được mẹ cho bú mọi lúc khi đói, bất kể là đêm hay ngày. Chỉ khi cho bé bú hoàn toàn bằng sữa mẹ, tuyến sữa mới hoạt động liên tục, điều này làm buồng trứng sẽ ngừng hoạt động và không gây rụng trứng.
Nếu làm khác đi thì chuyện “có bầu trộm” sẽ dễ xảy ra. Đặc biệt, khả năng càng cao với những trường hợp mẹ không có tí sữa nào nhưng vẫn cho con ngậm vú vì tưởng làm như vậy sẽ không mang thai.
“Đèn đỏ” chưa lên mà đã dính
Có những bà mẹ sau sinh chưa thấy “đèn đỏ” trở lại, cứ nghĩ là an toàn nên không “phòng bị” khi “hành sự”. Tới lúc “dính chưởng” mới ngớ người ra. Thậm chí nhiều người khi biết thì thai đã được 4-5 tháng. Điều này khiến chị em thật sự bị sốc vì không hiểu tại sao.
Thật ra, với phụ nữ sau sinh, nếu không cho con bú thường xuyên, tuyến nội tiết tố hoạt động trở lại, kích thích buồng trứng hoạt động và gây rụng trứng dù chưa đủ nồng độ làm lớp nội mạc tử cung dày lên để có kinh nguyệt bình thường. Vì thế, chị em sau sinh, nếu nuôi con bằng sữa ngoài, trong vòng một tháng là đã có thể tiếp tục thực thi thiên chức người phụ nữ rồi.
Trăm ngàn nguy hiểm khi “có bầu trộm”
Sau sinh, các bà mẹ thường tập trung hết sức lực để lo cho đứa con bé bỏng đến mức đôi khi quên cả bản thân mình. Thêm vào đó, vì những hiểu biết “chưa tới nơi tới chốn” khiến nhiều chị em lâm vào cảnh “cười không nổi, khóc không thành tiếng” khi “có bầu trộm”. Rất hiếm người vui mừng và chuẩn bị sẵn tinh thần để đón chào một đứa con nữa khi mà đứa kia còn đang oe oe.
Trước tình thế chẳng đặng đừng này, những người có sức khỏe bình thường sẽ dễ dàng với hai lựa chọn: Hoặc là giữ lại giọt máu “chưa cầu đã đến” hoặc phải thắt ruột, thắt gan để dứt đi núm ruột của mình.
Với những ai có sức khỏe kém, họ chỉ có một lựa chọn duy nhất là phải phá bỏ thai, vì nếu giữ lại sẽ nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên, khi phá thai trong giai đoạn này cũng dễ xảy ra các biến chứng nguy hiểm như: tổn thương cổ tử cung, tử cung, băng huyết, nhiễm trùng, tổn thương ngay vết sẹo cũ… Thậm chí, bệnh nhân có thể tử vong khi thực hiện việc bỏ thai.
Ngoài ra, khi bỏ thai, chị em còn phải chịu đựng những tổn thương về tâm lý, tinh thần suy sụp, cuộc sống dễ bị xáo trộn theo hướng tồi tệ.
Lời khuyên dành cho những người vừa sinh con: Nếu không thể cho con bú mẹ thường xuyên thì phải áp dụng các biện pháp phòng tránh thai phù hợp khi quan hệ trở lại. Đừng để một phút chủ quan, lơ là mà rước khổ về sau.
Đề phòng hậu quả ngoài ý muốn
>>> Nên đến bác sĩ tư vấn cách tránh thai trong giai đoạn cho con bú. Thời gian này, cơ thể người phụ nữ còn khá yếu. Tùy tình hình sức khỏe, mỗi người nên áp dụng cách ngừa thai phù hợp. Tuyệt đối không nên tránh thai theo kiểu “kinh nghiệm dân gian hay truyền miệng”.
Một số biện pháp như xuất tinh ra ngoài, rửa sạch tinh dịch sau khi quan hệ…, khả năng phòng tránh thai không cao. Quan hệ tình dục bằng miệng hay hậu môn để phòng tránh thai cũng rất nguy hiểm, dễ mắc các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục.
>>> Nếu muốn dùng biện pháp tránh thai là cho con bú, tuyệt đối không cho trẻ bú sữa ngoài hay ăn dặm bất cứ lúc nào. Nếu làm khác đi, nên có biện pháp ngừa thai an toàn khi có quan hệ chăn gối. Chẳng hạn, bạn có thể áp dụng các biện pháp đặt vòng, uống thuốc ngừa thai, nhắc chồng dùng bao cao su, sử dụng thuốc diệt tinh trùng…
.Thiên Lan
Tạp chí Sức Khỏe